%0 Journal Article %T بررسی انتساب نظریه نیابت به معتزله %J پژوهشنامه مذاهب اسلامی %I دانشگاه ادیان و مذاهب %Z 2423-4044 %A قائمی, سیدرضا %A احمدوند, معروفعلی %D 2020 %\ 08/22/2020 %V 7 %N 13 %P 35-60 %! بررسی انتساب نظریه نیابت به معتزله %K نیابت ذات از صفات %K عینیت ذات و صفات %K نفی صفات از ذات %K معتزله %K اندیشمندان شیعه %R %X یکی از مسائل مهم در باب خداشناسی، چگونگی ارتباط میان ذات و صفات الاهی است. در طول تاریخ متکلمان و فیلسوفان مسلمان دیدگاه‌های مختلفی در این باره ابراز کرده‌‌اند. مهم‌ترین این نظریات عبارت‌اند از: نفی صفات از ذات، عینیت ذات و صفات، زیادت صفات بر ذات، نیابت ذات از صفات و نظریه احوال. بسیاری از علمای شیعه نظریه «نیابت ذات از صفات» را به معتزله نسبت داده‌اند. این نوشتار در صدد است با جمع‌آوری اقوال ملل و نحل‌نویسان و علمای شیعه، تاریخچه و چرایی انتساب نظریه نیابت به معتزله را بررسی کند. پس از تحلیل تاریخی و مراجعه به نوشته‌های دانشمندان معتزلی به نظر می‌رسد انتساب نظریه نیابت به آنها نادرست بوده و باید این نظریه را خوانشی متفاوت از نظریه عینیت ذات از صفات دانست یا آن را زیرمجموعه نظریه نفی صفات از ذات به حساب آورد نه نظریه‌ای جداگانه. %U https://mazaheb.urd.ac.ir/article_111462_c46d240266bf2ae91a97de4fc92d1190.pdf