ORIGINAL_ARTICLE
نسب خلیفهی نخست فاطمی از نگاه نسب شناسان
گرچه نسبشناسان قبل از شکلگیری فاطمیان درباره نسل محمد بن اسماعیل به دلیل فعالیت زیرزمینی اسماعیلیان اطلاعات اندکی به دست میدهند، اما با برپایی حکومت فاطمیان در شمال آفریقا، نسبشناسان به نسب خلفای فاطمی توجه کردند و با اینکه خلفای عباسی نسب آنان مخدوش میدانستند، اما همه نسبشناسان نسب خلفای فاطمی را پذیرفتهاند و آنها را فرزندان محمد بن اسماعیل دانستهاند، ولی عمدتاً از اینکه نسب نخستین خلیفة فاطمی به کدام یک از فرزندان محمد بن اسماعیل میرسد طفره رفته، در این زمینه تشتت فراوانی دارند. بنابراین، نسبشناسان اصل نسب خلفای فاطمی را تأیید کرده، فاطمیان را از اولاد حضرت فاطمه (س) معرفی کردهاند، اما درباره اینکه از کدام فرزند محمد بن اسماعیل هستند توافقی میان آنها وجود ندارد.
https://mazaheb.urd.ac.ir/article_107138_0c4fb6639d9bdaad720776b4f4755f6d.pdf
2015-03-01
9
26
نسب
فاطمیان
عبیدالله مهدی
نسبشناسان
محمد بن اسماعیل
مهدی
فرمانیان
m.farmanian@chmail.ir
1
استادیار گروه مذاهب کلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب
LEAD_AUTHOR
سید علیرضا
عالمی
2
دانشجوی دکتری رشته تاریخ تشیع، مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره)
AUTHOR
ابن خلدون (1408). تاریخ ابن خلدون، بیروت: دار الفکر.
1
ابن طباطبا، ابراهیم بن ناصر (1388). منتقلة الطالبیة، نجف: مطبعة الحیدریة.
2
ابن عنبه (1417). عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب، قم: مؤسسه انصاریان.
3
ابن کثیر، اسماعیل بن عمر (1407). البدایة و النهایة، بیروت: دارالفکر.
4
ابن واصل، محمد بن سالم (1963). مفرج الکروب فی اخبار بنی ایوب، قاهره.
5
ابنطقطقی حسنی، محمد بن تاج الدین (1418). الاصیلی فی انساب الطالبیین، قم: کتابخانه مرعشی نجفی.
6
اندلسی، ابن حزم (1403). جمهرة انساب العرب، بیروت: دار الکتب العلمیة.
7
اندلسی، ابن حزم (1420). الفصل فی الملل والاهواء و النحل، بیروت: دارالکتب العلمیة.
8
بخاری، ابی نصر (1413). سر السلسلة العلویة، قم: انتشارات شریف رضی.
9
بردی، یوسف ابن تغری (1375). النجوم الزاهرة، قاهره: دارالکتب المصریه.
10
بیهقی (ابنفندق)، علی بن ابی القاسم (1410). لباب الانساب والالقاب والاعقاب، قم: کتابخانه مرعشی نجفی.
11
الحسنی، یحیی بن طباطبا (1997). اربع مخطوطات فی انساب اهل البیت: ابناء الامام فی مصر والشام، دمشق: دارالکنان.
12
الحسینی المدنی، ضامن بن شدقم (1420). تحفة الازهار و زلال الانهار فی نسب ابناء الائمة الاطهار، تهران: دفتر نشر میراث مکتوب.
13
حسینی سمرقندی، حسین بن عبدالله (بیتا). انساب الطالبیین، قاهره: مکتبة الثقافة الدینیة.
14
دفتری، فرهاد (1375). تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ترجمه: فریدون بدرهای، تهران: فرزان روز.
15
الزبیری، مصعب (1953). نسب قریش، بیجا: دار المعارف.
16
سمعانی، عبدالکریم بن محمد (1382). الانساب، هند، حیدرآباد دکن، دایرة المعارف العثمانیة.
17
صفری، نعمتالله؛ عالمی، سید محمدرضا (1390). «کتابشناسی انسابنگاری اسلامی تا قرن هفتم»، در: فصلنامه سخن تاریخ، ش15، ص43-75.
18
طبری، محمد بن جریر (1368). تاریخ طبری، بیروت: دار التراث، ج10.
19
طوسی، محمد بن حسن (1416). فهرست، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
20
العبیدلی، محمد بن جعفر (1413). تهذیب الانساب و نهایة الاعقاب، قم: کتابخانه مرعشی نجفی.
21
عقیقی، یحیی بن حسن (1382). المعقبین من ولد امیر المؤمنین، قم: کتابخانه مرعشی نجفی.
22
علوی، علی بن محمد (1409). المجدی فی انساب الطالبیین، قم: کتابخانه مرعشی نجفی.
23
فخرالدین رازی، محمد بن عمر (1409). الشجرة المبارکة فی انساب الطالبیة، قم: کتابخانه مرعشی نجفی.
24
القطب، محمد علی (1423). الفاطیمون بین صحة النسب و تزویر التاریخ، بیروت: المکتبة العصریة.
25
قلقشندی، احمد بن علی (1397). نهایة الارب فی معرفة انساب العرب، بیروت: دار الکتب العلمیة.
26
کلبی غرناطی، محمد بن محمد (1431). الانوار فی نسب آل النبی المختار، قم: کتابخانه مرعشی نجفی.
27
مروزی ازورقانی، اسماعیل بن حسین (1409). الفخری فی انساب الطالبیین، قم: کتابخانه مرعشی نجفی.
28
مقریزی، احمد بن علی (1422). اتعاظ الحنفا باخبار ائمة الفاطمیین الخلفا، بیروت: دارالکتب العلمیه.
29
نجاشی، ابوالعباس احمد بن علی (1417). رجال، قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
30
الندیم بغدادی، محمد بن اسحاق (بیتا). فهرست ابن ندیم، بیجا: بینا.
31
نویری، احمد بن عبدالوهاب (1984). نهایة الارب فی فنون الادب، قاهره: بینا.
32
الواسطی، عبیدالله (1433). بحر الانساب، بیروت: مؤسسة البلاغ.
33
همدانی، حسین (1958). فی نسب الخلفاء الفاطمیین، قاهره.
34
الیمانی الموسوی، محمد کاظم بن ابی الفتوح (1377). النفحة العنبریة فی انساب خیر البریة، قم: کتابخانه مرعشی نجفی.
35
ORIGINAL_ARTICLE
بازنگری مفاهیم قابل تأمل اندیشههای محمد قطب در پرتو سلفیگری اعتدالی و اعتزال نوین
محمد قطب برادر کوچکتر نویسنده و مفسر فقید مصری، سید قطب، که متأثر از مکتب فکری اوست، ملغمهای از اندیشههای ارتدوکس اسلامی (راستکیشی و سلفیگری غیرتکفیری) و اعتزال نوین است که درصدد بازیافت شکوه و تمدن بزرگ اسلامی است. با توجه به تأثیر اندیشههای نوین جهان غرب و تأثر دیالکتیکی جهان اسلام از آن، وی همت خود را معطوف به تبیین مفاهیم دینی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ... به سبک نوین با دستمایه اسلامی و دفاع از هجمههای سکولاریسم (علمانیت) لجامگسیخته و مهار عوارض ناشی از گسترش لامذهبی کرده است. وی در ریشهیابی مشکلات جهان اسلام ضمن اعتراف به رخوت در حوزه اندیشه و عملکرد مسلمانان، به مفهوم بنیادی صهیونیسم مسیحی و غرب صلیبی میرسد و حل این معضل را بازگشت به اسلام تحت رهبری پیشروی رجل الاهی و از طریق تبلیغات صحیح و تربیت نسلهای جوان سرخورده از مکاتب وارداتی میداند. قطب به شدت غربستیز است و هیچ نوع ملایمت فکری و فرهنگی بین جهان اسلام و تمدن جاهلی غرب و گرفتار در چنبره یهود و سکولاریسم نمیبیند. فرجام محتوم غرب سکولار و صلیبی بر اساس سنت ربانی شکست قطعی است. وی دغدغههایی مانند جهانی شدن و بیداری اسلامی نیز دارد که در این مقاله بر اساس آثار او بررسی و نقد شده است.
https://mazaheb.urd.ac.ir/article_9508_50fa7021cf202834d45cb3a851a261b1.pdf
2015-03-01
27
54
اسلام
صهیونیسم مسیحی
تمدن جاهلی غرب
محمد قطب
سلفیگری
علیرضا
میرزایی
mohajerhazin@gmail.com
1
مربی گروه الهیات مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی، دانشجوی دکتری مذاهب کلامی دانشگاه ادیان و مذاهب
LEAD_AUTHOR
نهجالبلاغه.
1
افروغ، عماد (1384). اسلام و جهانی شدن، تهران: کانون اندیشه جوان.
2
بهروزلک، غلامرضا (1386). جهانی شدن و اسلام سیاسی در ایران، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه اندیشه اسلامی، چاپ دوم.
3
ابن تیمیه حرانی (1321). منهاج السنة النبویة، مصر: المطبعة الکبری الامیریة.
4
حنفی، حسن (1389). علم غربشناسی، ترجمه: جنان سید عبد مناف الحلو، قم: نشر ادیان.
5
سوزنگر، سیروس (روحالله) (1383). اندیشههای سیاسی سید قطب، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
6
علیزاده موسوی، سید مهدی (1391). سلفیگری و وهابیت: مبانی اعتقادی، چاپ اول، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
7
عنایت، حمید (1363). سیری در اندیشه سیاسی عرب، چاپ سوم، تهران: چاپخانه سپهر.
8
قطب، سید (1398/1978). آینده در قلمرو اسلام، تهران: دارالقرآن الکریم.
9
ـــــــــ (بیتا الف). اسلام و استعمار، ترجمه: محمدجعفر امامی، قم: انتشارات امید.
10
ـــــــــ (1368). اسلام و صلح جهانی، ترجمه: سید هادی خسروشاهی و زینالعابدین قربانی، چاپ چهارم، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
11
ـــــــــ (1346). عدالت اجتماعی در اسلام، ترجمه: سید هادی خسروشاهی، چاپ سوم، قم: کتابفروشی مصطفوی.
12
ـــــــــ (بیتا ب). ویژگیهای ایدئولوژی اسلامی، ترجمه: سید محمد خامنهای، تهران: مؤسسه انتشارات بعثت.
13
قطب، محمد (بیتا). اسلام و نابسامانیهای روشنفکری، ترجمه: محمدعلی عابدی، تهران: مؤسسه نشر انقلاب.
14
ـــــــــ (1414/1994). العلمانیون و الاسلام، الطبعة الاولی، القاهرة: دار الشروق.
15
ـــــــــ (1427/2006 الف). المسلمون و العولمة، الطبعة الثانیة، مدینه نصر- القاهرة – مصر: دار الشروق.
16
ـــــــــ (1370). انسان بین مادیگری و اسلام، ترجمه: سید هادی خسروشاهی، چاپ چهارم، قم: نشر خرم.
17
ـــــــــ (1374). بیداری اسلامی، ترجمه: صباح زنگنه، تهران: انتشارات اطلاعات.
18
ـــــــــ (1389). سکولارها چه میگویند؟، ترجمه: جواد محدثی، چاپ دوم، تهران: کانون اندیشه جوان.
19
ـــــــــ (1345). سیمای جهل در غرب، ترجمه: سید خلیل خلیلیان، تهران: چاپخانه شمس.
20
ـــــــــ (2008 الف). شبهات حول الاسلام، الطبعه السادس عشر، مدینه نصر- القاهره – مصر: دار الشروق.
21
ـــــــــ (1427/2006 ب). لا اله الا الله عقیدة و شریعة و منهاج حیاة، الطبعة الثانی عشر، مدینه نصر- القاهره – مصر: دار الشروق.
22
ـــــــــ (1422/2002). لا یأتون بمثله، الطبعة الاولی، القاهرة: دار الشروق.
23
ـــــــــ (1428/2007 الف). مفاهیم ینبغی ان تصحح، الطبعه الثانی عشر، مدینة نصر- القاهرة – مصر: دار الشروق.
24
ـــــــــ (1427/2006 ج). من قضایا الفکر الاسلامی المعاصر فی امور الدین، فی التاریخ، فی الاقتصاد، فی الادب، الطبعة الثانی عشر، مدینة نصر- القاهرة – مصر: دار الشروق.
25
ـــــــــ (1428/2007 ب). منهج التربیة الاسلامیة، الطبعة الخامس عشر، مدینة نصر- القاهرة – مصر: دار الشروق.
26
ـــــــــ (2008 ب). هذا هو الاسلام، الطبعة الاولی، مدینة نصر- القاهره – مصر: دار الشروق.
27
ـــــــــ (1426/2005). هل نحن المسلمون، الطبعة الاولی، القاهرة: دار الشروق.
28
واترز، مالکوم (1379). جهانی شدن، ترجمه: اسماعیل گیوی و سیاوش مفیدی، تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
29
ORIGINAL_ARTICLE
نگاهی تطبیقی به دامنه حجیت اخبار آحاد در تفکر اهل سنت و ابنتیمیه
به نظر میرسد یکی از مهمترین مبانی فکری، که منجر به اختلاف بین مسلمانان و پیدایش گروهای تکفیری داعشی شده، نوع نگاه آنها در خصوص حجیت اخبار آحاد در عقاید است. اصول و مبنای بخش اعظمی از احکام و عقاید اخبار آحاد است. تقریباً حجیت این اخبار در فروع و فقه محل اجماع مسلمانان است. ولی حجیت آنها در عقاید و اصول دین محل بحث و گفتوگوست. حجیت یا عدم حجیت این نوع احادیث منجر به پذیرش یا رد بسیاری از احکام و عقاید شده است. این مقاله به مطالعه حجیت اخبار آحاد در بین اهل سنت پرداخته، آن را در قالب چهار نظریه مطرح کرده است. سپس با بیان دیدگاه ابنتیمیه، نظریهپرداز تکفیریها، و تطبیق آن با اهل سنت به این نتیجه میرسد که عموم سلفیان اهل حدیثی، از جمله ابنتیمیه، اخبار آحاد را علمی، یقینی، و اثباتپذیر در اصول دین و عقاید میدانند. این در حالی است که بخش اعظمی از اهل سنت، که نوعاً از ماتریدیان حنفیمذهباند، اخبار آحاد را ظنآور میدانند و قائل به عدم حجیت ظنون در عقایدند.
https://mazaheb.urd.ac.ir/article_111206_b7a3128f93faf0c7611e202d9c8f861f.pdf
2015-03-01
55
70
حجیت
خبر واحد
اهل سنت
سلفیان
ابنتیمیه
حمزه علی
بهرامی
bahrame1918@gmail.com
1
استادیار. گروه الهیات اسلامی. دانشگاه اصفهان
LEAD_AUTHOR
قرآن کریم.
1
الآمدی، سیف الدین ابوالحسن علی بن ابی علی (1980). الاحکام فی اصول الاحکام، بیروت: دارالکتب العلمیه.
2
ابن ابی العز الحنفی، علی بن العز (1988). شرح العقیده الطحاویه، تحقیق: عبدالله بن عبد المحسن ترکی، بیروت: مؤسسة الرساله.
3
ابن الاثیر الجزری، مجد الدین ابو السعادت (1389). جامع الاصول فی احادیث الرسول، تحقیق: عبدالقادر الارنوط، الطبعة الاولی، مکتبه الحلوانی، دار البیان.
4
ابن برهان بغدادی، احمد بن علی (بیتا). الوصول الی الاصول، تحقیق: عبدالحمید ابو زنید، بیجا: بینا.
5
ابن تیمیة، تقی الدین أبو العباس أحمد بن عبد الحلیم (1995). مجموع الفتاوی، المحقق: عبد الرحمن بن محمد بن قاسم، السعودیة/ المدینة النبویة: مجمع الملک فهد لطباعة المصحف الشریف.
6
ـــــــــ (2005). مختصر منهاج السنة، اختصره: الغنیمان، الطبعة الثانیة، صنعاء- الیمنیة: دار الصدیق للنشر.
7
ـــــــــ (1418). المستدرک علی مجموع فتاوی ابن تیمیة، جمعه: محمد بن عبد الرحمن بن قاسم، الطبعة الاولی، ریاض: بینا.
8
ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی (1379). فتح الباری شرح صحیح البخاری، تحقیق: الخطیب، قاهره: دار الریان التراث.
9
ـــــــــ (1422). نزهة النظر فی توضیح نخبه الفکر، تحقیق: عبدالله بن حنیف، الطبعة الاولی، ریاض: مطبعه صفیر.
10
ابن حزم الظاهر حنبلی، ابو محمد علی بن عبدالرحمن بن احمد بن سعید (1404). الاحکام فی اصول الاحکام، الطبعة الاولی، بیروت و قاهره: دار الجمیل و دارالحدیث.
11
ابن حیان، محمد بن یوسف (بیتا). البحر المحیط، مکتبة الشاملة.
12
ابن عبد البر النمری القرطبی، یوسف بن عبدالله (1387). التمهید ما فی الموطأ من المعانی و الاسانید، تحقیق: مصطفی العلوی، وزارت الاوقاف، مؤسسة القرطبه.
13
ابن قیم الجوزی، محمد بن ابی بکر (2001). مختصر الصواعق المرسله، تحقیق: سید ابراهیم و تلخیص: ابن موصلی، الطبعة الاولی، قاهره: دار الحدیث.
14
ابن منظور، ابوالفضل جمال الدین محمد بن مکرم (بیتا). لسان العرب، تحقیق: الکبیر و اخرون، بیروت و قاهره: دار صادر و دار المعارف.
15
ابوزهره، محمد (1384). تاریخ مذاهب اسلامی، ترجمه: علیرضا ایمانی، قم: نشر ادیان.
16
ابی یعلی حنبلی ابن الفراء، محمد بن الحسین (1990). العده فی اصول الفقه، تحقیق: احمد الرساله، الطبعة الثانیة، ریاض: بینا.
17
البخاری، عبد العزیز بن احمد (1997). کشف الاسرار عن اصول فخر الاسلام البزدوی، تحقیق: عبدالله محمود محمد عمر، الطبعة الاولی، بیروت، دار الکتب العلمیه.
18
البزدوی الحنفی، علی بن محمد (بیتا). اصول البزدوی، مطبعه جاوید بریس، کراتشی.
19
البزدوی، ابوالیسر محمد بن عبد الکریم (1383). اصول الدین، تحقیق: هانز بیزلنس، قاهره: دار احیاء الکتب العربیه.
20
بیاضی، کمال الدین احمد (1949). اشارات المرام، تحقیق: یوسف عبدالرزاق، مصر: شرکة مکتبة و مطبعة مصطفی الثانی، جامع الازهر.
21
التفتازانی، سعد الدین مسعود بن عمر (2007). شرح العقائد النسفیه، تحقیق: عبد السلام، الطبعة الاولی، بیروت: دار البیروت.
22
ـــــــــ (1981). شرح المقاصد فی علم الکلام، پاکستان: دار المعارف النعمانیه.
23
الجرجانی، علی بن محمد (1405). التعریفات، تحقیق: ابراهیم الأبیاری، بیروت: دار الکتب العربی.
24
جمیل مبارک، محمد (1982). حجیة خبر الآحاد فی العقائد و الاحکام، الطبعة الاولی، مجمع الملک فهد لطباعة المصحف الشریف بالمدینة المنورة.
25
الجوینی، امام الحرمین عبدالملک بن عبدالله (1399). البرهان فی اصول الفقه، تحقیق: عبد العظیم، مصر: الوفاء- المنصوره.
26
الخطیب البغدادی، احمد بن علی بن ثابت (بیتا). الکفایة فی علم الروایة، تحقیق: ابوعبدالله صورقی و ابراهیم حمدی، مدینه: مکتبة العلمیة.
27
الرازی، زین الدین أبو عبد الله محمد بن أبی بکر بن عبد القادر الحنفی (1995). مختار الصحاح، تحقیق: محمود خاطر، مکتبة لبنان: ناشرون.
28
الزرکشی، بدر الدین محمد (2000). البحر المحیط فی اصول الفقه، تحقیق: تامر، بیروت: دار الکتب العلمیه.
29
السرخسی، شمس الدین ابوبکر محمد بن احمد بن ابی سهل (1993). اصول السرخسی، بیروت: دار الکتاب العلمیه.
30
السمرقندی، علاء الدین محمد بن احمد (بیتا). میزان الاصول فی نتایج العقول، تحقیق: عبد الملک، بیجا: بینا.
31
الشافعی، محمد بن ادریس (بیتا). الرساله، محقق: احمد محمد شاکر، بیروت: دار الکتب العلمیه.
32
الشریف، عبد الله بن عبد الرحمن (بیتا). حجیة خبر الآحاد فی العقائد و الاحکام، بیروت: مؤسسه الرساله.
33
شلتوت، محمد (بیتا الف)، الفتاوی، به نقل از: نرمافزار مکتبه الشامله.
34
شلتوت، محمد (بیتا ب). الاسلام عقیدة و شریعة، بیجا: بینا.
35
صحافی، ابراهیم (بیتا). المعجم الوسیط، تحقیق: مجمع اللغة العربیة، بیجا: دار الدعوه.
36
عبده، محمد (2001). التوحید، تعلیق: رشید رضا، بیروت: دار ابن حزم و احیاء العلوم.
37
عامر حسن، حبری (بیتا). حجیة خبر الآحاد فی العقائد و الاحکام، مدینه: مجمع الملک فهد لطباعة المصحف الشریف بالمدینة المنورة.
38
عمیر المدخلی، شیخ ربیع بن هادی (1422). حجیة خبر الآحاد فی العقائد و الاحکام، مدینه: مجمع الملک فهد لطباعة المصحف الشریف بالمدینة المنورة.
39
الغزالی، ابوحامد محمد بن محمد (1982). هموم الداعیه، مصر: دار نهضه.
40
ـــــــــ (1997). المستصفی من علم الاصول، تحقیق: محمد بن سلیمان الاشقر، بیروت: مؤسسة الرسالة.
41
فرحانه، علی شوینه (بیتا). حجیة الآحاد فی الاحکام و العقائد، مکتبة الشاملة، قسم اصول الفقه.
42
فرمانیان، مهدی (1388). مجموعه مقالات فرق تسنن، قم: نشر ادیان.
43
فیومی، احمد بن محمد (بیتا). المصباح المنیر، تحقیق: یوسف الشیخ محمد، المکتبة العصریة.
44
قاضی عبد الجبار معتزلی (1965). شرح اصول الخمسه، تحقیق: عبد الکریم عثمان، قاهره: مکتبة وهبة.
45
الکوثری، محمد زاهد (2009). مقالات الکوثری، مصر: مکتبة الازهریه التراث.
46
النسفی، ابومعین میمون بن محمد (1990). تبصرة الادله فی اصول الدین، تحقیق: حسین آتای، نشریات رئاسه الشؤن الدینیه، الجمهوریه الترکیه.
47
ORIGINAL_ARTICLE
تقریر اوری روبین از نظریه امامت وصایتی شیعه در بوته سنجش
مطرح شدن امامت در ادیان ابراهیمی موجب شده است روبین با استناد به وصایت، منشأ مرجعیت علمی پیامبر (ص) و ائمه (ع) را در منابع یهودی- مسیحی بداند. وی در امامت وصایتی، با طرح نظریه خلقت نوری، ادعا کرده است که اعتقاد شیعه به خلقت نوری از عقیده عرب جاهلی (وراثتی بودن ویژگیهای فیزیکی) نشئت گرفته است و شیعیان برای اثبات انحصار جانشینی پیامبر (ص) در حضرت علی (ع)، به خلقت نوری به عنوان میراثی معنوی استدلال کردهاند. وی همچنین با طرح نظریه وصیت نوری مدعی شده است انتقال وصیت از طریق پیامبران بنیاسرائیل به حضرت محمد (ص)، نشئت گرفتن مرجعیت علمی ایشان و ائمه شیعه، از میراث کهن پیامبران یهودی- مسیحی را نشان میدهد. اما با بررسی ادله نقلی امامت به این حقیقت رهنمون میشویم که شیعیان بدون استناد به روایات خلقت نوری، تنها نص را کاشف از امامت ائمه دانسته، معتقدند خلقت نوری از فضائل منحصر به فرد امامان به شمار میآید. همچنان که از مجموع آیات و روایاتِ وصایت دانسته میشود وصیت، صرفاً نشانهای بر وصایت و جانشینی اوصیا از پیامبران بوده است و دلیلی بر مرجعیت علمی ایشان به شمار نمیآید.
https://mazaheb.urd.ac.ir/article_111215_65064d806460de4ec3889d7f981867fe.pdf
2015-03-01
71
90
اوری روبین
امامت
شیعه
وصایت
خلقت نوری
یهودیسازی
سید رسول
هاشمی
srhashemi@gmail.com
1
پژوهشگر پژوهشکده کلام اهل بیت(ع) پژوهشگاه قرآن و حدیث؛ دانشجوی دکتری کلام امامیه، دانشگاه قرآن و حدیث.
LEAD_AUTHOR
سید محمود
موسوی
2
دانشیار گروه فلسفه و کلام دانشگاه باقر العلوم
LEAD_AUTHOR
قرآن کریم.
1
ابن قولویه، ابوالقاسم (1356). کامل الزیارات، نجف اشرف: دار المرتضویه.
2
ابن منظور، محمد بن مکرم (1405). لسان العرب، قم: ادب الحوزة.
3
برقی، احمد بن محمد بن خالد (1371). المحاسن، قم: دارالکتب الاسلامیة.
4
حلی، حسن بن سلیمان بن محمد (1421). مختصر البصائر، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
5
حلی، سدیدالدین حسن بن یوسف (1378). کشف المراد، قم: دار الفکر.
6
صدر، سید محمدباقر (1429). بحوث فی شرح عروة الوثقی، قم: مرکز الابحاث و الدراسات التخصصیة للشهید.
7
صدوق، محمد بن علی بن بابویه (1385). علل الشرائع، قم: کتابفروشی داوری.
8
ـــــــــ (1371). الاعتقادات، تهران: انتشارات اسلامیه.
9
ـــــــــ (1362). خصال، قم: انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
10
ـــــــــ (1376). امالی، تهران: کتابچی.
11
ـــــــــ (1395). کمال الدین، تهران: اسلامیه.
12
ـــــــــ (1403). معانی الأخبار، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
13
صفار، محمد حسن (1404). بصائر الدرجات، قم: مکتبة آیة الله العظمی مرعشی نجفی.
14
طوسی، محمد بن حسن (1376). أمالی، تهران: کتابچی.
15
کلینی، محمد بن یعقوب (1407). الکافی، تهران: دار الکتاب الاسلامیه.
16
کلینی، محمد بن یعقوب (1429). الکافی، قم: انتشارات دارالحدیث.
17
فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله بن محمد حلّی سُیوُری (1412). الاعتماد فی شرح واجب الاعتقاد، بیجا: مجمع البحوث الاسلامیه.
18
فیومی، احمد بن محمد (1430). مصباح المنیر، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
19
نعمانی محمّد بن ابراهیم بن جعفر (1397). الغیبة، تهران: نشر صدوق.
20
مجلسی، محمدباقر (1403). بحارالانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
21
ـــــــــ (1404). مرآة العقول، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
22
مصطفوی، حسن (1360). التحقیق فی الکلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر.
23
مسعودی، علی بن حسین (1404). اثبات الوصیة، قم: مکتبة المرتضویه.
24
طبرسی، احمد بن علی (1403). الاحتجاج، مشهد: نشر مرتضی.
25
نرمافزار معجم فقه الجواهر، قم: مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی.
26
http://www.urirubin.com/
27
Uri rubin (2008). Shi'ism, London and New york: Routledge
28
ORIGINAL_ARTICLE
منتقدان احمد غزالی؛ ارزیابی انتقادات مربوط به شاهد، سماع و تقدیس ابلیس
وابستگی احمد غزالی به جریان عرفانی خاصی به نام «عرفان عاشقانه» و «جمالگرا»، نتایج خاصی را در پی داشت؛ از جمله: سماع، شطح و شاهدبازی. اموری که آنها را «سنتهای جمالی» مینامیم. عمده انتقادها، هجمهها و حتی هجوهایی که به مکتب خواجه شده، به سنتهای جمالیاش باز میگردد، نه به باورها و اصول مکتب او. در این نوشتار، ابتدا شواهد این مطلب را که احمد غزالی اهل این سنتها بوده است، نقل میکنیم. آنگاه انتقاداتی را که در این موضوعات به او شده است، بررسی و ارزیابی میکنیم. انتقاد مهم دیگری هم که به خواجه شده، به بحث «تقدیس ابلیس» برمیگردد. از اینرو، مباحث خود را در دو قسمت پی خواهیم گرفت: سنتهای جمالی و تقدیس ابلیس.
https://mazaheb.urd.ac.ir/article_111202_3806fda57b218028b879e45c454eab65.pdf
2015-03-01
91
124
احمد غزالی
شاهد
سماع
تقدیس ابلیس
عرفان عاشقانه
سنتهای جمالی
علی
آقانوری
aliaghanore@yahoo.com
1
دانشیار گروه مطالعات تاریخ تشیع، دانشگاه ادیان و مذاهب.
LEAD_AUTHOR
محمد
رودگر
roodgar@gmail.com
2
دانشجوی دکتری تصوف و عرفان اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب
AUTHOR
قرآن کریم.
1
آقانوری،علی (1387). عارفان مسلمان و شریعت اسلام، چاپ اول، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
2
ابن ابیالحدید،عبد الحمید ابن هبة الله (1387). شرح نهج البلاغه، تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
3
ابن جوزی، ابوالفرج عبدالرحمن بن علی (1357). المنتظم فی تواریخ الملوک و الأمم، حیدرآباد.
4
ابنبابویه قمی (صدوق)، محمد بن علی (1404). عیون اخبار الرضا (ع)، مقدمه و پاورقی: حسین اعلمی، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
5
ابنتیمیه (1401). مجموع فتاوی شیخ الاسلام احمد بن تیمیه، جمع و ترتیب: عبدالرحمن بن محمد بن قاسم، رباط: مکتبة المعارف.
6
ابنجوزی،عبدالرحمن بن علی (1407). تلبیس ابلیس، تحقیق: سید الجمیلی، بیروت: دار الکتب العربی.
7
ـــــــــ (1986). القصاص و المذکرین، تحقیق: مارلین سوارتز، بیروت: دار الکتب العلمیه.
8
ابنحجر عسقلانی،شهاب الدین احمد بن علی (1331). لسان المیزان، چاپ اول، حیدرآباد دکن، بینا.
9
ابنعربی،محییالدین (1418). الفتوحات المکیة فی معرفة الاسرار المالکیة و الملکیة، الطبعة الاولی، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
10
اصفهانی، حافظ ابونعیم احمد بن عبدالله (1407/1987). حلیة الاولیاء، بیروت: دار الکتب العربی.
11
افلاکی،شمس الدین احمد (1955-1959). مناقب العارفین، تصحیح: تحسین یازیجی، آنقره.
12
انصاری (ابن دباغ)، عبد الرحمن بن محمد (1378). عشق اصطرلاب اسرار خداست (مشارق انوار القلوب و مفاتیح اسرار الغیوب)، تحقیق: هلموت ریتر، ترجمه: قاسم انصاری، تهران: کتابخانه طهوری.
13
باخرزی،یحیی (1358). اوراد الاحباب و فصوص الآداب، تصحیح: ایرج افشار، تهران: فرهنگ ایران زمین.
14
برقعی،ابوالفضل (1375). حقیقة العرفان (التفتیش)، مشهد: کتابفروشی اسلام.
15
بقلی شیرازی،روزبهان (1366). عبهر العاشقین، تصحیح: هنری کربن و محمد معین، تهران: منوچهری.
16
بقلی،روزبهان ابن ابینصر (1381). رسالة القدس، تصحیح: جواد نوربخش، تهران: یلدا قلم.
17
ـــــــــ (1360/1981). شرح شطحیات، تصحیح و مقدمه: هانری کربن، تهران: کتابخانه طهوری و انجمن ایرانشناسی فرانسه.
18
بلخی،مولانا جلالالدین محمد (1358). فیه ما فیه، تصحیح: بدیعالزمان فروزانفر، چاپ سوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
19
پورجوادی،نصرالله (1358). سلطان طریقت، تهران: آگاه.
20
ـــــــــ (1381). «مجالس احمد غزالی با حضور یوسف صوفی» در: معارف، دوره دوازدهم، ش1، ص3-20.
21
جامی،نور الدین عبد الرحمن (1375). نفحات الانس من حضرات القدس، تصحیح و مقدمه: مهدی حیدری، تهران: اعلمی.
22
جزیری،عبدالرحمن (1406). الفقه علی المذاهب الاربعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
23
جناتی، محمدابراهیم (1375). «هنر و زیبایی از نگاه مبانی فقه اجتهادی»، در: کیهان اندیشه، ش68، ص135-165.
24
حلاج، حسین بن منصور (1913). طواسین، تحقیق و توضیح: لویی ماسینیون، پاریس: بینا.
25
ذهبی،شمس الدین (1960-1966). العبر فی خبر من غبر، تحقیق: صلاح الدین المنجد، کویت.
26
راوندی،محمد بن علی بن سلیمان (1364). راحة الصدور و آیة السرور در تاریخ آل سلجوق، تصحیح: محمد اقبال و مجتبی مینوی، تهران: امیرکبیر.
27
رودگر،محمد (1390). عرفان جمالی در اندیشههای احمد غزالی، چاپ اول، قم: نشر ادیان.
28
زحیلی، وهبه (1385). الفقه الاسلامی و ادلته، تهران: نشر احسان.
29
زرینکوب، عبدالحسین (1362). دنباله جستوجو در تصوف ایران، تهران: امیرکبیر.
30
سبط بن جوزی (یوسفبن قزاوغلو) (1951). مرآة الزمان فی تاریخ الاعیان، حیدرآباد.
31
سُبْکی، تاج الدین عبدالوهاب (1324). طبقات الشافعیه الکبری، قاهره.
32
ستاری،جلال (1370). سیمای زن در فرهنگ ایران، تهران: نشر مرکز.
33
ـــــــــ (1374). عشق صوفیانه، تهران: نشر مرکز.
34
سراج،ابینصر (1380). اللمع، تحقیق: عبدالحلیم محمود و طه عبدالباقی سرور، بغداد: مکتبة المثنی.
35
سعدی، مصلح بن عبدالله (1374). کلیات سعدی، تصحیح: محمدعلی فروغی، چاپ اول، تهران: نشر طلوع.
36
سمعانی،احمد بن منصور (1368). روح الارواح فی شرح اسماء الملک الفتاح، تصحیح: نجیب مایل هروی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
37
شاطبی،ابراهیم اللخمی (1997). الاعتصام، بیروت: دار المعرفة.
38
شمس تبریزی (1380). مقالات، تصحیح: محمدعلی موحد، تهران: انتشارات خوارزمی.
39
عطار نیشابوری، فرید الدین (1366). تذکرة الاولیاء، به کوشش: محمد استعلامی، تهران: زوار.
40
ـــــــــ (1338). مصیبتنامه، تصحیح: عبدالوهاب نورانی وصال، تهران: زوار.
41
ـــــــــ (1339). الاهینامه، تصحیح: فؤاد روحانی، تهران: کتابفروشی زوار.
42
عینالقضات همدانی (1969/1350). نامههای عینالقضات همدانی، به اهتمام: علینقی منزوی و عفیف عسیران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
43
غزالی، احمد بن محمد (1376). مجالس، تصحیح: احمد مجاهد، چاپ اول، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
44
ـــــــــ (1426/2005). بوارق الالماع فی رد علی من یحرم السماع، تحقیق: احمد فرید المزیدی، بیروت: دار الکتب العلمیه.
45
غزالی،محمد (1374). کیمیای سعادت، به کوشش: حسین خدیوجم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
46
فروزانفر،بدیعالزمان (1367). شرح مثنوی شریف، تهران: زوار.
47
قشیری،ابوالقاسم (1361). رساله قشیریه، ترجمه: ابوعلی حسن بن علی احمد عثمانی، با تصحیح و استدراکات: بدیعالزمان فروزانفر، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
48
کاشانی،عزالدین محمود بن علی (1367). مصباح الهدایة و مفتاح الکفایة، مقدمه و تصحیح: جلالالدین همایی، تهران: نشر هما.
49
کرمانشاهی،محمدعلی (1371). خیراتیه در ابطال طریقه صوفیه، تحقیق: مهدی رجایی، قم: انصاریان.
50
کلینی،محمد بن یعقوب (1363). الاصول الکافی، تصحیح: غفاری، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
51
گازرگاهی،کمالالدین حسین (1357). مجالس العشاق، به اهتمام: غلامرضا طباطبایی مجد، چاپ اول، تهران: زرین.
52
ماسینیون،لوئی (1374). سخن انا الحق و عرفان حلاج، به کوشش: ضیاءالدین دهشیری، تهران: جامی.
53
مایل هروی،نجیب (1372). اندر غزل خویش نهان خواهم گشتن، سماعنامههای فارسی، تهران: نشر
54
مجاهد،احمد (به کوشش) (1376). مجموعه آثار فارسی احمد غزالی، چاپ سوم، دانشگاه تهران.
55
مجلسی،محمدباقر (1336). عین الحیوة، تصحیح: ابوالفضل علامه برقعی، تهران: کتابفروشی و چاپخانه حاج محمدعلی علمی.
56
مختاری، رضا؛ صادقی،محسن (به کوشش) (1387). موسیقی و غنا در آیینه فقه، چاپ اول، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
57
مستملی بخاری،ابو ابراهیم اسماعیل بن محمد (136301366). شرح التعرف لمذهب التصوف، تصحیح: محمد روشن، تهران: اساطیر.
58
مولوی، جلالالدین محمد (1370). دیوان شمس تبریزی، مقدمه و شرح حال: بدیعالزمان فروزانفر، جلالالدین همایی، حواشی و تعلیقات: م. درویش، چاپ دهم، تهران: جاویدان.
59
میبدی،رشیدالدین (1357). کشف الاسرار و عدة الابرار، به کوشش: علیاصغر حکمت، تهران: امیرکبیر.
60
نفیسی،سعید (به کوشش) (1345). کلیات شیخ فخرالدین ابراهیم همدانی متخلص به عراقی، تهران: کتابخانه سنایی.
61
هجویری،علی بن عثمان (1358). کشف المحجوب، تصحیح: د. ژوکوفسکی، مقدمه: قاسم انصاری، چاپ اول، تهران: کتابخانه طهوری.
62
همدانی،عین القضات (1373). تمهیدات، تصحیح: عفیف عسیران، تهران: انتشارات منوچهری.
63
هیثمی،ابنحجر (1992). کف الرعاع (سبیل النجاة عن بدعة اهل الزیغ و الضلالة)، استانبول: Ha kikat Kitabevi (ناشر).
64
وفایی،محمد (1375). احوال و آثار اوحدالدین حامد بن ابی الفخر کرمانی، به کوشش: احمد کرمی، تهران: انتشارات ما.
65
یثربی،سید یحیی (1366). فلسفه عرفان، قم: نشر دفتر تبلیغات اسلامی.
66
یوسفپور،محمدکاظم (1380). نقد صوفی: بررسی انتقادی تاریخ تصوف با تکیه بر اقوال صوفیان تا قرن هفتم هجری، تهران: روزنه.
67
ORIGINAL_ARTICLE
رویکرد کلامی علامه مجلسی؛ اخباریگری یا اخبارگرایی؟
روش اندیشه کلامی علامه محمدباقر مجلسی از جهت انحصار منبع معرفت کلامی در روایات به روش اخباریان نزدیک است. اما آیا میتوان او را همچون محمدامین استرآبادی و ابن ابیالجمهور احسایی متکلم اخباری به شمار آورد؟ لازمه پاسخ به این پرسش بررسی نقش عقل در آثار اوست. عقل به منزلة ابزار معرفت در اندیشه مجلسی حضور چشمگیری دارد. وی هم در مرحلة تحقیق حدیث از عقل استفاده صوری میکند و هم در شرح و کشف معنای حدیث از عقل بهرة روشی میبرد. این در حالی است که کلام اخباری حتی در سطح ابزار کسب معرفت یا فرآیند تولید علم دینی به عقل بهای چندانی نمیدهد. کلام علامه مجلسی از این جهت شباهت ویژهای با کلام شیخ صدوق دارد. او کلام روایی مدرسه قم در قرن سوم و چهارم را در قرن یازدهم در مدرسه اصفهان احیا کرده است و بیش از آنکه متکلمی اخباری باشد متکلمی روایی یا بنا به نامگذاری این مقاله متکلمی اخبارگرا است.
https://mazaheb.urd.ac.ir/article_111212_952d6dca2557090b98d20d95dec54697.pdf
2015-03-01
125
147
محمدباقر مجلسی
اخباریگری
عقل
نقل
صدوق
حدیث
نعیمه
پورمحمدی
naemepoormohammadi@yahoo.com
1
استادیار گروه فلسفه دید، دانشگاه ادیان و مذاهب
LEAD_AUTHOR
قرآن کریم.
1
آقانوری،علی (1387). عارفان مسلمان و شریعت اسلام، چاپ اول، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
2
ابن ابیالحدید،عبد الحمید ابن هبة الله (1387). شرح نهج البلاغه، تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
3
ابن جوزی، ابوالفرج عبدالرحمن بن علی (1357). المنتظم فی تواریخ الملوک و الأمم، حیدرآباد.
4
ابنبابویه قمی (صدوق)، محمد بن علی (1404). عیون اخبار الرضا (ع)، مقدمه و پاورقی: حسین اعلمی، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
5
ابنتیمیه (1401). مجموع فتاوی شیخ الاسلام احمد بن تیمیه، جمع و ترتیب: عبدالرحمن بن محمد بن قاسم، رباط: مکتبة المعارف.
6
ابنجوزی،عبدالرحمن بن علی (1407). تلبیس ابلیس، تحقیق: سید الجمیلی، بیروت: دار الکتب العربی.
7
ـــــــــ (1986). القصاص و المذکرین، تحقیق: مارلین سوارتز، بیروت: دار الکتب العلمیه.
8
ابنحجر عسقلانی،شهاب الدین احمد بن علی (1331). لسان المیزان، چاپ اول، حیدرآباد دکن، بینا.
9
ابنعربی،محییالدین (1418). الفتوحات المکیة فی معرفة الاسرار المالکیة و الملکیة، الطبعة الاولی، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
10
اصفهانی، حافظ ابونعیم احمد بن عبدالله (1407/1987). حلیة الاولیاء، بیروت: دار الکتب العربی.
11
افلاکی،شمس الدین احمد (1955-1959). مناقب العارفین، تصحیح: تحسین یازیجی، آنقره.
12
انصاری (ابن دباغ)، عبد الرحمن بن محمد (1378). عشق اصطرلاب اسرار خداست (مشارق انوار القلوب و مفاتیح اسرار الغیوب)، تحقیق: هلموت ریتر، ترجمه: قاسم انصاری، تهران: کتابخانه طهوری.
13
باخرزی،یحیی (1358). اوراد الاحباب و فصوص الآداب، تصحیح: ایرج افشار، تهران: فرهنگ ایران زمین.
14
برقعی،ابوالفضل (1375). حقیقة العرفان (التفتیش)، مشهد: کتابفروشی اسلام.
15
بقلی شیرازی،روزبهان (1366). عبهر العاشقین، تصحیح: هنری کربن و محمد معین، تهران: منوچهری.
16
بقلی،روزبهان ابن ابینصر (1381). رسالة القدس، تصحیح: جواد نوربخش، تهران: یلدا قلم.
17
ـــــــــ (1360/1981). شرح شطحیات، تصحیح و مقدمه: هانری کربن، تهران: کتابخانه طهوری و انجمن ایرانشناسی فرانسه.
18
بلخی،مولانا جلالالدین محمد (1358). فیه ما فیه، تصحیح: بدیعالزمان فروزانفر، چاپ سوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
19
پورجوادی،نصرالله (1358). سلطان طریقت، تهران: آگاه.
20
ـــــــــ (1381). «مجالس احمد غزالی با حضور یوسف صوفی» در: معارف، دوره دوازدهم، ش1، ص3-20.
21
جامی،نور الدین عبد الرحمن (1375). نفحات الانس من حضرات القدس، تصحیح و مقدمه: مهدی حیدری، تهران: اعلمی.
22
جزیری،عبدالرحمن (1406). الفقه علی المذاهب الاربعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
23
جناتی، محمدابراهیم (1375). «هنر و زیبایی از نگاه مبانی فقه اجتهادی»، در: کیهان اندیشه، ش68، ص135-165.
24
حلاج، حسین بن منصور (1913). طواسین، تحقیق و توضیح: لویی ماسینیون، پاریس: بینا.
25
ذهبی،شمس الدین (1960-1966). العبر فی خبر من غبر، تحقیق: صلاح الدین المنجد، کویت.
26
راوندی،محمد بن علی بن سلیمان (1364). راحة الصدور و آیة السرور در تاریخ آل سلجوق، تصحیح: محمد اقبال و مجتبی مینوی، تهران: امیرکبیر.
27
رودگر،محمد (1390). عرفان جمالی در اندیشههای احمد غزالی، چاپ اول، قم: نشر ادیان.
28
زحیلی، وهبه (1385). الفقه الاسلامی و ادلته، تهران: نشر احسان.
29
زرینکوب، عبدالحسین (1362). دنباله جستوجو در تصوف ایران، تهران: امیرکبیر.
30
سبط بن جوزی (یوسفبن قزاوغلو) (1951). مرآة الزمان فی تاریخ الاعیان، حیدرآباد.
31
سُبْکی، تاج الدین عبدالوهاب (1324). طبقات الشافعیه الکبری، قاهره.
32
ستاری،جلال (1370). سیمای زن در فرهنگ ایران، تهران: نشر مرکز.
33
ـــــــــ (1374). عشق صوفیانه، تهران: نشر مرکز.
34
سراج،ابینصر (1380). اللمع، تحقیق: عبدالحلیم محمود و طه عبدالباقی سرور، بغداد: مکتبة المثنی.
35
سعدی، مصلح بن عبدالله (1374). کلیات سعدی، تصحیح: محمدعلی فروغی، چاپ اول، تهران: نشر طلوع.
36
سمعانی،احمد بن منصور (1368). روح الارواح فی شرح اسماء الملک الفتاح، تصحیح: نجیب مایل هروی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
37
شاطبی،ابراهیم اللخمی (1997). الاعتصام، بیروت: دار المعرفة.
38
شمس تبریزی (1380). مقالات، تصحیح: محمدعلی موحد، تهران: انتشارات خوارزمی.
39
عطار نیشابوری، فرید الدین (1366). تذکرة الاولیاء، به کوشش: محمد استعلامی، تهران: زوار.
40
ـــــــــ (1338). مصیبتنامه، تصحیح: عبدالوهاب نورانی وصال، تهران: زوار.
41
ـــــــــ (1339). الاهینامه، تصحیح: فؤاد روحانی، تهران: کتابفروشی زوار.
42
عینالقضات همدانی (1969/1350). نامههای عینالقضات همدانی، به اهتمام: علینقی منزوی و عفیف عسیران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
43
غزالی، احمد بن محمد (1376). مجالس، تصحیح: احمد مجاهد، چاپ اول، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
44
ـــــــــ (1426/2005). بوارق الالماع فی رد علی من یحرم السماع، تحقیق: احمد فرید المزیدی، بیروت: دار الکتب العلمیه.
45
غزالی،محمد (1374). کیمیای سعادت، به کوشش: حسین خدیوجم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
46
فروزانفر،بدیعالزمان (1367). شرح مثنوی شریف، تهران: زوار.
47
قشیری،ابوالقاسم (1361). رساله قشیریه، ترجمه: ابوعلی حسن بن علی احمد عثمانی، با تصحیح و استدراکات: بدیعالزمان فروزانفر، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
48
کاشانی،عزالدین محمود بن علی (1367). مصباح الهدایة و مفتاح الکفایة، مقدمه و تصحیح: جلالالدین همایی، تهران: نشر هما.
49
کرمانشاهی،محمدعلی (1371). خیراتیه در ابطال طریقه صوفیه، تحقیق: مهدی رجایی، قم: انصاریان.
50
کلینی،محمد بن یعقوب (1363). الاصول الکافی، تصحیح: غفاری، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
51
گازرگاهی،کمالالدین حسین (1357). مجالس العشاق، به اهتمام: غلامرضا طباطبایی مجد، چاپ اول، تهران: زرین.
52
ماسینیون،لوئی (1374). سخن انا الحق و عرفان حلاج، به کوشش: ضیاءالدین دهشیری، تهران: جامی.
53
مایل هروی،نجیب (1372). اندر غزل خویش نهان خواهم گشتن، سماعنامههای فارسی، تهران: نشر
54
مجاهد،احمد (به کوشش) (1376). مجموعه آثار فارسی احمد غزالی، چاپ سوم، دانشگاه تهران.
55
مجلسی،محمدباقر (1336). عین الحیوة، تصحیح: ابوالفضل علامه برقعی، تهران: کتابفروشی و چاپخانه حاج محمدعلی علمی.
56
مختاری، رضا؛ صادقی،محسن (به کوشش) (1387). موسیقی و غنا در آیینه فقه، چاپ اول، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
57
مستملی بخاری،ابو ابراهیم اسماعیل بن محمد (136301366). شرح التعرف لمذهب التصوف، تصحیح: محمد روشن، تهران: اساطیر.
58
مولوی، جلالالدین محمد (1370). دیوان شمس تبریزی، مقدمه و شرح حال: بدیعالزمان فروزانفر، جلالالدین همایی، حواشی و تعلیقات: م. درویش، چاپ دهم، تهران: جاویدان.
59
میبدی،رشیدالدین (1357). کشف الاسرار و عدة الابرار، به کوشش: علیاصغر حکمت، تهران: امیرکبیر.
60
نفیسی،سعید (به کوشش) (1345). کلیات شیخ فخرالدین ابراهیم همدانی متخلص به عراقی، تهران: کتابخانه سنایی.
61
هجویری،علی بن عثمان (1358). کشف المحجوب، تصحیح: د. ژوکوفسکی، مقدمه: قاسم انصاری، چاپ اول، تهران: کتابخانه طهوری.
62
همدانی،عین القضات (1373). تمهیدات، تصحیح: عفیف عسیران، تهران: انتشارات منوچهری.
63
هیثمی،ابنحجر (1992). کف الرعاع (سبیل النجاة عن بدعة اهل الزیغ و الضلالة)، استانبول: Ha kikat Kitabevi (ناشر).
64
وفایی،محمد (1375). احوال و آثار اوحدالدین حامد بن ابی الفخر کرمانی، به کوشش: احمد کرمی، تهران: انتشارات ما.
65
یثربی،سید یحیی (1366). فلسفه عرفان، قم: نشر دفتر تبلیغات اسلامی.
66
یوسفپور،محمدکاظم (1380). نقد صوفی: بررسی انتقادی تاریخ تصوف با تکیه بر اقوال صوفیان تا قرن هفتم هجری، تهران: روزنه.
67