TY - JOUR ID - 129580 TI - بررسی معناشناسی صفات خبری ذاتی از دیدگاه ماتریدیه با تأکید بر اندیشه ابومنصور ماتریدی JO - پژوهشنامه مذاهب اسلامی JA - JID LA - fa SN - 2423-4044 AU - محمدی, علی AU - جلالی, سیدلطف الله AD - دانشجوی دکتری مذاهب کلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران AD - استادیار گروه ادیان و مذاهب، جامعة المصطفی العالمیة، قم، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 7 IS - 14 SP - 7 EP - 35 KW - صفات خبری ذاتی KW - ابومنصور ماتریدی KW - تأویل KW - تفویض KW - معناشناسی DO - 10.22034/jid.2021.142903.1616 N2 - از مباحث بحث‌برانگیز میان متکلمان مسلمان بحث صفات خبری ذاتی خدا و اندیشه‌های متفاوتشان در این مسئله است. در این نوشتار می‌کوشیم با روش کتاب‌خانه‌ای و شیوه توصیفی‌تحلیلی اندیشه ابومنصور ماتریدی را با استفاده از دو اثر قطعی به‌جامانده از وی و نیز تفکر پیروان مکتب ماتریدیه درباره معناشناسی این مسئله بررسی و تحلیل کنیم. ابومنصور ماتریدی و سایر ماتریدیان صفات خبری ذاتی خدا را از متشابهات یا دارای کاربرد مجازی دانسته‌اند و تمسک به ظاهر این دسته از الفاظ و عبارات را به دلیل اینکه به تشبیه و تجسیم خدا می‌انجامد جایز نمی‌دانند. ماتریدی گرچه در التوحید به دلیل فضای فکری‌فرهنگی ماوراءالنهر، که متأثر از جریان حدیث‌گرایی بود، از اندیشه تفویض جانبداری کرده، اما در تأویلات اهل ‌السنة به سبب رویکرد عقل‌گرایی و تمایل حنفیان به رأی و قیاس، ظواهر الفاظ حاوی صفات خبری ذاتی خدا را، بر اساس داده‌های عقلی، آیات محکم قرآنی و نظریات اهل لغت، تأویل کرده و از هر صفتی معنایی متناسب با توحید و یگانگی خدا، اراده کرده است. ضمن آنکه با تضعیف دقت نظر ماتریدی در التوحید، رویکرد تأویل نزد وی تقویت می‌شود. UR - https://mazaheb.urd.ac.ir/article_129580.html L1 - https://mazaheb.urd.ac.ir/article_129580_5ed9dc7e430a84e1b33a656851b85a69.pdf ER -