امّت واحده، تفکر سیستمی الاهی برای تحقق حیات طیبه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مذاهب کلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب قم

2 استاد گروه الهیات و معارف اسلامی‌، دانشگاه تهران.

چکیده

بررسی ماهیت ساختار امّت واحده شامل اهداف و ویژگی‌های آن مبتنی بر رویکرد غایت‌شناسانه در نگاه نظام‌مند یکپارچه با بهره‌گیری از آیات قرآنی و روش توصیفی‌تحلیلی مد نظر این نوشتار است. برای تحقق این منظور متن مقاله با مبحث نظریه سیستم‌ها به ‌عنوان نوعی روش‌شناسی علمی و نگرش به جهان آغاز شده که بر پایه به‌کارگیری رویکرد سیستمی انجام می‌گیرد، و کوشیده‌ایم بحث به‌ گونه‌ای پیش رود که به تبیین تفکر سیستمی بینجامد. پس از آن، ساختار مطلوب امّت واحده مبتنی بر رویکرد فوق، به عنوان تفکر سیستمی الاهی تبیین شده است. وجود تفکر سیستمی در اسلام و آموزه‌های جهان‌شمول آن تأمین‌کننده عالی‌ترین غایات و ضامن سلامت و پویایی امّت واحده است؛ چراکه شاکله غایی ساختار امّت واحده در مسیر نهایی طبق وعده قرآنی، قرب الی اللّه است که برای همه دوران‌ها، زمینه‌ساز اصلی برخورداری انسان‌ها از حیات طیبه دنیوی و اخروی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The United Ummah, the Divine Systematic Ideology to Achieve Honorable Life

نویسندگان [English]

  • sabeeha nabaty 1
  • Touba Kermani 2
1 PhD Candidate of Theological Schools, University of Religions and Denominations.
2 Assistant professor, Department of Theology and Islamic Teachings, Tehran University
چکیده [English]

This paper is to investigate the structure of the United Ummah, including its objectives and characteristics based on a teleological approach in a unified systematic perspective. This is done through a descriptive and analytical method and by using Qur’anic verses. To this end, this paper employs the systematic ideology and looks into the United Ummah in the light of this approach. Hence the goals of organizing the United Ummah receive special attention in the selection of structural features. The existence of systematic ideology in Islam and its universal teachings lead to the highest goals and ensure the health and dynamism of Islamic United Ummah. According to the Quran promise, the final formation of the structure of the unified Ummah in its path is proximity to Allah which is the foundation of an honorable life in this world and the hereafter in all the times.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Ummah
  • systematic ideology
  • United Ummah
  • teleological approach
  • honorable life
قرآن کریم، ترجمه: محمدمهدی فولادوند.
تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد (بی‌تا). غرر الحکم و درر الکلم، قم: مؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل بیت.
ابن منظور، محمد بن مکرم (1414). لسان العرب، بیروت: دار صادر، ج1.
احمدی، مهدی (1391). «تبیین سیستمی رهنمودهای مقام معظم رهبری در خصوص جهاد اقتصادی»، در: مطالعات راهبردی بسیج، ش55.
بهشتی، سعید (1389). تأملات فلسفی در تعلیم و تربیت، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، شرکت چاپ و نشر بین‌الملل.
جعفری تبریزی، محمدتقی (1376). ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، تهران: دفتر نشر فرهنگ
اسلامی.
حاجی‌صادقی، عبداللّه؛ بخشیان، ابوالقاسم (1393). «مفهوم‌شناسی و حقیقت‌یابی حیات طیبه از منظر قرآن»، در: انسان‌شناسی دینی، ش31، ص165-185.
حقیقت، صادق (1387). روش‌شناسی علوم سیاسی، قم: انتشارات دانشگاه مفید.
خامنه‌ای، سید علی (1393 الف). «بیانات مقام معظم رهبری»، در: نشریه فرهنگ اسلامی، ش18.
خامنه‌ای، سید علی (1393 ب). «سخنرانیدر دیدار با شرکت‌کنندگان جهانی جریان‌های افراطی و تکفیری»، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌اللّه العظمی خامنه‌ای، در: http://farsi.khamenei.ir/news-content?id=28249
خامنه‌ای، سید علی (بی‌تا). بیانات، بی‌جا: بی‌نا.
خوانساری، محمد بن حسین (1366). شرح غرر الحکم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1404). المفردات فی غریب القرآن، تحقیق: صفوان عدنان، بیروت: دار القلم.
«رویکرد سیستمی» (1385). در: majdnia.blogfa.com.
زاهدی، شمس‌السادات (1389). مجموعه مقالات نگرش سیستمی، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
شورای عالی انقلاب فرهنگی (1390). مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران، تهران: شورای عالی انقلاب فرهنگی.
طباطبایی، محمدحسین (1374). المیزان، ترجمه: محمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
فرشاد، مهدی (1362). نگرش سیستمی، تهران: امیرکبیر.
کلینی، محمّد بن یعقوب (1407). الکافی، تصحیح: علی‌اکبر غفّاری و محمّد آخوندی، تهران: دار الکتب الاسلامیّة، ج1 و 2.
مصطفوی، حسن (1360). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
مطهری، مرتضی (1386). سیری در سیره نبوی، قم: صدرا.
معین، محمد (1381). فرهنگ لغت معین، تهران: آدنا.
مفتح، محمدهادی (1395). «قاعده اهم و مهم در نظریه غیراخلاقی توجیه»، در: پژوهش‌های اخلاقی، س6، ش3 (23)، ص145-164.