امامت زن برای زن در نماز جماعت از منظر مذاهب فقهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه ادیان و مذاهب.

چکیده

این مقاله عهده‌دار بررسی مسئله امامت زنان در نماز جماعت است. با وجود کثرت جمعیت زنان در جامعه و حضور جدی آنها در مراکز گوناگون آموزشی، پژوهشی و فرهنگی، پژوهش‌گران کمتر به این مسئله پرداخته‌اند و گاه فقط در حد یک استفتا و پاسخ به آن بسنده شده است. در این نوشتار با استفاده از منابع فقهی به تبیین اهمیت مسئله و آثار آن، همچنین دیدگاه مذاهب اسلامی و دلایل آنها می‌پردازیم تا روشن شود که آیا بانوان می‌توانند به طور مستقل نماز جماعت برگزار کنند یا خیر؟ در این نوشتار دیدگاه علمای مذاهب اسلامی، ‌که در آن اختلاف است، بررسی می‌شود. در انتها این نظر تأیید می‌شود که اقتدای زن به زن، در صورت داشتن شرایط، جایز، بلکه افضل از فرادا خواندن نماز است. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Imamate of Woman in Women-only congregational prayer as viewed by Jurisprudential Denominations

نویسنده [English]

  • Hosein Rajabi Abas Abadi
Assistant Professor, University of Religions and Denominations
چکیده [English]

This article aims at surveying the problem of woman, s imamate in congregational prayer. Despite the large population of women in the society and their serious presence in various educational, cultural and research centers, this problem has been less dealt by the researchers, being downgraded to a question and answer sometimes. In this writing, using juristic sources, I am going to clarify the importance of this problem and its effects as well as the viewpoins of Islamic denominations and their reasons so as to make it clear that whether women are allowed to hold congregational prayer independently. In this writing the conflicting views of scholars of Islamic denominations are surveyed. At the end, this view is confirmed that a woman,s imitation of another woman, having the required qualifications, is allowed and even preferable to pray singly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imamate
  • Congregated Prayer
  • Woman
  • Jurisprudential Denominations
  • Imitation
قرآن کریم.
ابن عابدین شامی (1428). رد المحتار علی الدر المختار علی شرح الشیخ علاء الدین الحصکفی، ج1، تحقیق: عبدالمجید طعمه حلبی، بیروت: دار المعرفة.
ابن قدامه (1404). المغنی و الشرح الکبیر علی متن المقنع، ج2، بیروت: دار الفکر.
ابن‌رشد (محمد بن احمد بن محمد بن رشد القرطبی) (1395). بدایة المجتهد و نهایة المقتصد، مصر: مطبعه المصطفی.
اردبیلی، احمد (1403). مجمع الفائده والبرهان فی شرح ارشاد الاذهان، ج2، جامعه المدرسین.
اصفهانی الراغب (بی‌تا). المفردات، تحقیق: محمد سید گیلانی، بیروت: دار المعرفه.
بحرانی، یوسف (1405). حدائق الناضرة، ج14، دار الاضواء.
بیهقی، ابوبکر احمد بن الحسین بن علی (1424). السنن الکبری، ج4، بی‌جا: بی‌نا.
جمعی از نویسندگان (1404). الموسوعة الفقهیة، وزاره الاوقاف الکویت.
حر عاملی (1403). وسائل الشیعه، ج5، تحقیق: عبدالرحیم الربانی الشیرازی، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
حلبی، نجاح (بی‌تا). فقه العبادات (حنبلی)، ج1.
خویی، ابوالقاسم (1370). مستند العروه الوثقی، ج4، مدرسه دار العلم.
زحیلی، وهبة (1431). موسوعه الفقه الاسلامی، ج2، دار الفکر.
سالم العمرانی الشافعی، یحیی بن ابی الخیر (بی‌تا). البیان فی مذهب الشافعی، ج2، دار المنهاج.
سبکی، محمود محمد خطاب (1401). الدین الخالص او ارشاد الخلق الی دین الحق، ج1، عنی بتحقیقه و تنسیقه امین محمود خطاب.
شافعی، محمد بن ادریس (بی‌تا). الام، ج1، بیروت: دار المعرفه.
طوسی (ابوجعفر)، محمد بن الحسن بن علی (بی‌تا). تهذیب الاحکام، ج3، صححه: علی اکبر غفاری، مکتبة الصدوق.
طوسی (ابوجعفر)، محمد بن حسن (1375). الاستبصار، مطبعه النجف.
عمید (1389). فرهنگ عمید، چاپ اول، انتشارات اشجع.
قمی، میرزا ابوالقاسم (1418). غنائم الایام، ج3، مرکز نشر، مکتب الاعلام الاسلامی.
مجلسی، محمدتقی (1406 الف). روضة المتقین، ج2، قم.
مجلسی، محمدتقی (1406ب). ملاذ الاخبار فی فهم تهذیب الاخبار، ج5، قم.
المحقق الحلی، نجم الدین جعفر بن الحسن (1364). المعتبر، ج1، مؤسسه سید الشهدا.
مروارید، علی‌اصغر (1410). سلسلة الینابیع الفقهیة، کتاب الصلوة، ج2، الدار الاسلامیة.
موسوی خمینی، روح‌الله (1406). تحریر الوسیلة، ج1، چاپ مؤسسه النشر الاسلامی.
موسوی، محمد بن حسین (سید رضی) (1414). نهج البلاغة، قم: مؤسسه نهج‌البلاغه.
نجفی، محمد حسن (بی‌تا). جواهر الکلام، ج13، دار احیاء التراث العربی.
نظام الدین و جماعه من العلماء (1423). الفتاوی الهندیة، ج1، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
نوری، میرزا حسین (1408). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج1، تحقیق: موسسه أل اللبیت، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
یزدی، محمد کاظم (1358). العروة الوثقی، ج1، المکتبه العلمیه الاسلامیه.