%0 Journal Article %T نورعلی‌شاه اصفهانی در منابع صوفیه و غیرصوفیه %J پژوهشنامه مذاهب اسلامی %I دانشگاه ادیان و مذاهب %Z 2423-4044 %A عباسی, حسین %A ناجی اصفهانی, حامد %A الهی منش, رضا %A سوری, محمد %D 2020 %\ 08/22/2020 %V 7 %N 13 %P 329-354 %! نورعلی‌شاه اصفهانی در منابع صوفیه و غیرصوفیه %K تصوف %K تشیع %K نعمت‌اللهیه %K محمدعلی اصفهانی %K نورعلی‌شاه %R %X  تصوف، جریانی اسلامی است که در میان اکثریت اهل ‌سنّت آغاز شد و فراز و نشیب‌های فراوانی را پشت سر گذاشت. صوفیان ایران، که در اواخر دوران صفویه منزوی شده بودند، کوشیدند با «تجدید عهد با گذشته» به حیات کم‌رمق خود جانی دوباره ببخشند. از پیشروان این نهضت، نورعلی‌شاه اصفهانی (متوفای 1212 ه.ق.) بود که با عنوان «شیخ‌المشایخ» سلسله نعمت‌اللهیه، شاگردانی در دامان خود پرورانید. از آنجا که گزارش‌ها و قضاوت‌های تاریخی درباره او بسیار متفاوت بلکه متناقض است، بازخوانی شخصیت دینی او، آثار، شاگردان و اندیشه‌هایش در منابع صوفیه و غیرصوفیه ضرورتی انکارناپذیر است. زیرا از یک ‌سو مخالفان او، از فقهای دوران‌اند و از سوی دیگر، رویارویی با همه یا بخشی از داشته‌های دینی و معنوی او بسیار دشوار است. بنابراین، در این پژوهش می‌کوشیم با مطالعه کتاب‌خانه‌ای، زندگی، آثار، شاگردان، مریدان و باورهای نورعلی‌شاه اصفهانی را توصیف و تحلیل کنیم و با بازخوانی تاریخ به شناخت دقیق‌تری از او دست یابیم. از همین‌رو، با دوری از بحث و نزاع، تاریخ و عقاید وی را در منابع صوفیه و غیرصوفیه بررسی می‌کنیم و نشان می‌دهیم بر پایه گزارش‌های تاریخی و محتوای آثار او و شاگردانش، این قضاوت‌ها بیشتر بر پایه غلبه پیش‌داوری‌ها بوده و به افراط و تفریط انجامیده است. %U https://mazaheb.urd.ac.ir/article_111472_686a73661965b5c1ee793a82d655f282.pdf