TY - JOUR ID - 111468 TI - معناشناسی اوصاف الاهی: بررسی تطبیقی نظریه «اثبات بلاکیف» ابن‌تیمیه و نظریه «روح معنا»ی طباطبایی JO - پژوهشنامه مذاهب اسلامی JA - JID LA - fa SN - 2423-4044 AU - احتشام کیا, حمید AU - رجبی, ابوذر AD - دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران AD - استادیار گروه مبانی نظری اسلام، دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 7 IS - 13 SP - 219 EP - 250 KW - معناشناسی صفات KW - اثبات بلاکیف KW - روح معنا KW - ابن‌تیمیه KW - محمدحسین طباطبایی DO - N2 - نظریه‌های «اثبات بلاکیف» و «روح معنا» دو نظریه مطرح در حوزه معناشناسی اوصاف الاهی است. دیدگاه اثبات بلاکیف قرائت‌های متفاوتی دارد. در این مقاله قرائت ابن‌تیمیه از این نظریه را بررسی می‌کنیم. او با تفکیک بین ساحت معنا و ساحت کیفیت از طرفی و تمسک به اشتراک معنوی و پرهیز از خلط مفاهیم و خصوصیت‌های مصداقی از طرف دیگر، تحلیلی نسبتاً جامع مطرح کرده و از معضلات پیش‌ رو گذشته است. وی علم به معانی صفات الاهی را ممکن و علم به کیفیت آن را برای مخلوقات، ممتنع می‌داند. اشتراک معنوی مفاهیم صفات، منشأ معلوم‌بودن معنا، و ناممکن‌بودن احاطه بر ذات حق‌تعالی، منشأ مجهول‌بودن کیفیت است. از سوی دیگر، طباطبایی با پذیرش نظریه «روح معنا»، معنای حقیقی را به «روح معنا» بازمی‌گرداند. طبق این نظریه، الفاظ بر ارواح معانی وضع شده‌اند و خصوصیات مصادیق در معانی آنها لحاظ نشده است. از این‌رو استعمال آنها در مصادیق معقول و معنوی، همچون مصادیق محسوس و ظاهری، حقیقی است و نه مجازی. با بررسی تطبیقی میان این دو نظریه مشخص می‌شود که نظریه اثبات بلاکیف با قرائت ابن‌تیمیه بازگشت‌پذیر به نظریه روح معنا است. UR - https://mazaheb.urd.ac.ir/article_111468.html L1 - https://mazaheb.urd.ac.ir/article_111468_96a94c8a5b95a8c194d42a81b0ccfbde.pdf ER -