TY - JOUR ID - 133129 TI - قرینه‌شناسی در اصول فقه مقارن JO - پژوهشنامه مذاهب اسلامی JA - JID LA - fa SN - 2423-4044 AU - اسفندیاری(اسلامی), رضا AD - دانشیار گروه دانش‌های وابسته به فقه، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 8 IS - 15 SP - 433 EP - 456 KW - قرینه‌شناسی KW - قرائن KW - قرینیت KW - اقسام قرینه DO - 10.22034/jid.2021.223890.1992 N2 - قرائن به جمیع اقسامش تأثیری انکارناپذیر در شکل‌گیری ظهور لفظی منابع نقلی دارد، ولی چگونگی این تأثیر با توجه به تعریف قرینه و تفکیک آن از ذوالقرینه و با توجه به اقسام قرائن محل بحث است. در آثار اصولیان از مذاهب مختلف به ضابطه‌ای کلی در شناخت قرینه از ذوالقرینه می‌توان رسید و در تقسیم قرائن، به دو مسیر مختلف برای دسته‌بندی قرائن و نحوه تأثیر آنها باید توجه کرد. در دسته‌بندی سنتی علم اصول، که در اصول فقه شیعه تکامل یافته است، هفت نوع تقسیم وجود دارد که بیشتر آنها ناظر به جنس قرینه است، ولی در دسته‌بندی دیگری که محققان اهل سنت مطرح کرده‌اند قرائن بر اساس نحوه تأثیر در دلالتِ ذوالقرینه به پنج قسم تقسیم شده‌اند. نتیجه این گونه مطالعه تطبیقی آن است که بحث قرینه‌شناسی تکمیل شود و این نیازمند هر دو گونه بحث است؛ هم بحث از ماهیت و جنس قرینه، و هم بحث از نحوه دخالت آن در دلالت، تا در نهایت بتوان میان اجمال و ظهور، مرزبندی روشنی پدید آورد و ابعادی از نظریه تفسیر متن نزد اصولیان را روشن کرد. در هر دو بحث، تحلیل و بررسی انتقادی دیدگاه‌ها نیز انجام شده است. UR - https://mazaheb.urd.ac.ir/article_133129.html L1 - https://mazaheb.urd.ac.ir/article_133129_0362863bf1c41ba5d8b6d4af6f7c0b86.pdf ER -