نقش عوامل برون‌مرزی در نفوذ تفکر سلفیت در استان سیستان و بلوچستان: راهکارها و پیشنهادها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لامرد، لامرد، ایران

2 استادیار علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لامرد، لامرد، ایران

چکیده

امروزه با گسترش تفکر سلفیت در کشورهای مسلمان، چهره‌ای خشن و غیرانسانی از جامعه متمدن اسلامی به جهانیان معرفی شده است. استان سیستان و بلوچستان به پشتوانه بافت اجتماعی، قومیتی و مذهبی با کشورهای همجوار پرورش‌دهنده سلفیت و تحصیل هم‌زمان طلاب اهل سنت در مدارس دینی آن، مستعد نفوذ اندیشه‌های سلفی‌گری از آن سوی مرزها به کشور است. کشورهای غربی و عربی هم با حمایت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری به روش‌های مختلفی همچون القای شبهات، نشر و تولید محتوای ساختارشکن و تشکیل گروه‌های تکفیری‌سلفی، نقش بسزایی در اشاعه تفکر سلفیت در کشور داشته‌اند. مقاله حاضر با رویکرد توصیفی و تحلیلی بر مبنای تحقیقات میدانی و کتاب‌خانه‌ای و مشاهدات عینی به منظور پاسخ به این پرسش نگاشته شده است که: عوامل برون‌مرزی در گسترش تفکر سلفیت در استان سیستان و بلوچستان چه نقشی دارند؟ در پاسخ به پرسش، این فرضیه مطرح می‌شود که همجواری با کشورهای پرورش‌دهنده سلفیت در کنار حمایت‌های مادی و لجستیکی کشورهای غربی و عربی موجب گسترش تفکر سلفیت در استان شده است. راهکارهایی همچون شناسایی اتاق فرمان جریان‌های افراطی، دیپلماسی سیاسی و مذهبی با کشورهای همجوار، تبیین صحیح عقاید تشیع و تسنن، نقد تفکر سلفیت از طرف علمای تأثیرگذار و برجسته اهل سنت و تلاش برای وحدت در مقام عمل برای اتخاذ راهبردهای مؤثر به منظور مقابله با گسترش تفکر سلفیت در استان مطرح شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Influence of Salafism in Sistan and Baluchistan Province: Overseas Factors, Solutions and Suggestions

نویسندگان [English]

  • moslem bameri 1
  • alimohammad haghighi 2
  • amin ravanbod 2
1 PhD Student in Political Science, Islamic Azad University, Lamard, Iran
2 Assistant Professor of Political Science, Islamic Azad University, Lamard, Iran
چکیده [English]

Today, with the spread of Salafism in Muslim countries, a harsh and inhuman face of civilized Islamic society has been introduced to the world. Due to the social, ethnic, and religious context of Sistan and Baluchistan, the neighboring countries that cultivate Salafism, and the simultaneous education of Sunni students in the religious schools, Sistan and Baluchistan province is susceptible to the influence of Salafism from across the borders into the country. Western and Arab countries have played a significant role in spreading Salafism in the country by providing hardware and software support in various ways, such as raising doubts, publishing and producing deconstructive content, and forming Takfiri-Salafi groups. The present article is written with a descriptive-analytical approach based on field and library research and objective observations in order to answer the question: What role do overseas factors play in the spread of Salafism in Sistan and Baluchistan province? In response to the question, the hypothesis is raised that the proximity to countries that cultivate Salafism along with the material and logistical support of Western and Arab countries has led to the spread of Salafism in the province. Some of the proposed solutions to adopt effective strategies in order to counter the spread of Salafism in the province are as follows: identifying the command room of extremist currents, political and religious diplomacy with neighboring countries, the correct explanation of Shia and Sunni beliefs, criticism of Salafism by influential and prominent Sunni scholars and striving for unity in action.
.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Deobandi
  • Non-imitators
  • Salafism
  • Overseas Factors
  • Sistan and Baluchistan

مراجع

ابن ابی العز، صدرالدین محمد بن علاء الدین (2005). شرح العقیدة الطحاویة، تخریج: ناصر الدین الالبانی، قاهره: دار الاسلام.
اکرم عارفی، محمد (1378). «مبانی مذهبی و قومی طالبان»، در: علوم سیاسی، ش4، ص191-212.
بازدید میدانی از مناطق محروم و سیل‌زده استان (بهمن 1398).
بدوی، عبد العظیم (1421). الوجیز فی فقه السنة والکتاب العزیز، مصر: دار ابن رجب، الطبعة الثالثة.
بکر، علاء (1395). پرسش و پاسخ‌هایی پیرامون سلفیت، ترجمه: ابوخالد عبدالله محمدی، چاپ اول، https://aqeedeh.com
بنافی (29/01/1399). مصاحبه.
بیجارزهی (13/11/1398). مصاحبه.
جوادی ارجمند، محمدجعفر؛ و دیگران (1391). «تحلیل ژئواستراتژیکی روابط ایران و پاکستان با تأکید بر عامل امنیتی»، در: مطالعات شبه‌قاره، س4، ش12، ص51-76.
جوادی، شیرمحمد (14/10/1398). مصاحبه.
جهانی، محمد (1392). «تأثیر اقلیت‌گرایی مذهبی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران با تأثیر بر نقش سلفیت»، در: آفاق امنیت، س6، ش20، ص5-44.
چندانی، حمید (15/9/1398). مصاحبه.
حسینی، سید محمد؛ محمودی، علی؛ محمودی، زینب (1394). «ریشه‌های پیدایش و رشد جریان‌های تکفیری منتسب به اهل سنت در آسیای جنوب غربی»، در: پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، س5، ش2، ص53-83.
حشمتی (12/10/1398). مصاحبه.
حیدری‌نسب، محمدباقر (1391). اندیشه‌های سلفی‌گری در استان سیستان و بلوچستان، قم: آشیانه مهر، چاپ اول.
خامنه‌ای، سید علی (1347). مسلمانان در نهضت آزادی هندوستان، تهران: آسیا.
دهلوی، کفایت‌الله (1380). تعلیم الاسلام، ترجمه: عبدالمجید مرادزهی خاشی، زاهدان: فاروق اعظم.
رفیع، حسین (1394). «تأثیر نفوذ وهابیت در پاکستان بر روابط این کشور با جمهوری اسلامی ایران»، در: مطالعات روابط بین‌الملل، س8، ش32، ص211-177.
سپاه صحابه (1991). 40 عقیده شیعه، کراچی: بی‌نا.
سهارنپوری، خلیل احمد (1394). المهند علی المفند، ترجمه: عبدالرحمان سربازی، مشهد: جاودان، چاپ اول.
ظهرابی، محمود (1391). بررسی تأثیر فرقه دیوبند پاکستان و گروه‌های منشعب از آن بر امنیت ملی ج.ا. ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مطالعات منطقه‌ای، استاد راهنما: عباس سلطان‌لو، تهران: واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی.
علی‌آبادی، علی‌رضا (1375). افغانستان، تهران: وزارت امور خارجه.
علی‌زاده موسوی، سید مهدی (1392). مکتب دیوبند و جنبش جماعت تبلیغ، قم: پاداندیشه، چاپ اول.
غزالی، محمد (2005). عقیدة المسلم، مصر: دار النهضة، الطبعة الرابعة.
فرمانیان، مهدی (1389). آشنایی با فرق تسنن، قم: مرکز مدیریت حوزه علمیه.
فرمانیان، مهدی (1395 الف). جریان‌شناسی فکری‌فرهنگی سلفی‌گری معاصر، قم: زمزم هدایت، چاپ اول.
فرمانیان، مهدی (1395 ب). سلفیه از گذشته تا حال، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب، چاپ اول.
محمودزهی، موسی (1391). دانش‌نامه فرهنگ و تمدن سیستان و بلوچستان، تهران: نشر حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، ج2.
ملازهی (سربازی)، محمد عمر (1399). شمشیر برّان بر اشراک و بدعات دوران، به اهتمام: عبدالرحمان کراچوی، کراچی: جونا مارکیت کراچی.
ملازهی، عبدالرحمن (1385). فتاوای منبع العلوم، سرباز: مدرسه دینی منبع العلوم کوه ون.
ملازهی، عبدالرحمان (1388). اسلامیات، زاهدان: صدیقی.
ملازهی، عبدالرحمان (1395). اعتدال در مسلک دیوبندیه، بی‌جا: امام غزالی.
مولوی احمد سپاهی (12/01/1399). مصاحبه.
مولوی عبدالرحمان ترنج زر (10/12/1398). مصاحبه.
مولوی عبدالغنی دهانی (17/06/1398). مصاحبه.
مولوی عبدالله امیری (11/09/1398). مصاحبه.
مولوی نذیر احمد سلامی (17/06/1398). مصاحبه.
میر، سلطان‌علی (1370). علل و بحران در سیستان و بلوچستان، پایان‌نامه کارشناسی، قم: مرکز آموزش عقیدتی‌سیاسی سپاه.
میربلوچ (توحیدی)، نعمت‌الله (1387). نغمه‌های توحیدی، تهیه و تنظیم: عبدالجلیل براهویی، تربت جام: آوای اسلام، چاپ اول.
هرسیج، حسن؛ تویسرکانی، مجتبی (1392). چالش‌های وهابیت، ایران، جهان اسلام و غرب، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
Ali Khan, Zahid (2012). “Balochistan Factor in Pak-Iran Relations Opportunities and Constraints”, in: A Research Journal of South Asian Studies, Vol. 27, No. 1, pp. 121-140.
Jamal, A. (2012). “Malik Mohammad Ishaq: Founder of Lashkar e Jhangvi”, in: Militant Leadership Monitor, Vol. 3, Issue 5, pp. 1-13.
Kepel, Gilles (2008). The Brotherhood in the Salafist Universe, Current Trends in Islamise Ideology, Vol. 6, Washington: Hudson Institute.
Pant, Harsh V. (2009). “Pakistan and Iran's Dysfunctional Relationship”, in: Middle East Quarterly, Vol. xvi, No. 2, pp. 43-50.
Rafique, Muhammad (2014). “Evolutionary Transformation of Religious Extremism and Terrorism: An Analysis of Fata-Pakistan”, Institute for Strategic Studies, Research and Analysis (ISSRA), pp. 119-136, Islamabad.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار