نقد رویکرد ابن‌تیمیه در منهاج السنه در باب مقام علمی امام علی (ع) بر اساس متون اهل سنت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه معارف دانشگاه گیلان

2 عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان

چکیده

بن‌تیمیه در منهاج السنة با در پیش‌گرفتن شیوه انکار و تضعیفِ اسناد روایات یا منحرف‌کردن خطاب روایات از علی (ع) و توجه‌دادن آن به اشخاص دیگر، در صدد بی‌پایه و اساس نشان‌دادن نظر شیعیان، درباره مقام علمی علی (ع) برآمده است، تا جایی که در این مسیر با تکیه بر روایات جعلی و غیرواقعی، نهایت تلاش خود را کرده تا مقام علمی صحابه را بر علی (ع) رجحان دهد؛ لذا در این نوشتار بر آنیم با توجه به فراوانی منابع و ثبت وقایع تاریخی در لابه‌لای متون اهل سنت، حقیقت را که خلاف گفته‌های ابن‌تیمیه است، ثابت کنیم و نشان دهیم تا چه اندازه در قبال علی (ع) عناد داشته و تمام همت خود را صرف قلب و تدلیس واقعیاتی می‌کند که مورخان و محدثان آنها را ثبت و ضبط کرده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Critical Study on Ibn Taymiyyah’s Approach in Minhaj as-Sunnah about Imam Ali’s Scientific Status

نویسندگان [English]

  • mohammad reza baghbanzadeh omsheh 1
  • mohammad Hadi Ghafari 2
1 Assistant Professor, Faculty of Islamic sciences, University of Gilan, (Corresponding Author),
2 Lecturer, Faculty of Islamic sciences, University of Gilan
چکیده [English]

Through denying and undermining validity of hadithes or distracting the address of Imam Ali’s hadithes and ascribing them to someone else, Ibn Taymiyyah attempts to disparage the opinions of the Shiites about the authority of Imam Ali (AS) in Minhaj as-Sunnah so that he attempts to find Sahabah’s scientific status preferable to Imam Ali, relying on fake and unreal traditions. Therefore, in this paper, it is attempted to reject Ibn Taymiyyah’s claims and statements, given abundant resources and recording historical events in literature among Sunnis.   And prove that he is to what extent malice to Imam Ali (AS), and does his best in order to misrepresent the facts that historians and traditionists have made every endeavour to capture and record them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Ali (AS)
  • Ibn Taymiyyah
  • Menhaj alsunna
  • knowledge of imam
  • deny traditions
قرآن کریم.
ابن ابی الحدید (1404). شرح نهج البلاغه، بیروت: دار احیاء التراث العربی، الطبعة الثانیة، ج1، 2، 12، 16، 18.
ابن اثیر (بی‌تا). اسد الغابة، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج4.
ابن ادریس، شهاب الدین احمد (1994). الذخیرة، تحقیق: محمد حجی، بیروت: دار الغرب، ج3.
ابن الوردی، زین الدین (1417). تاریخ ابن الوردی، بیروت: دار الکتب العلمیة، ج1.
ابن بطال، علی بن خلف (1423). شرح صحیح بخاری، ریاض: مکتبة الرشد السعودیة، ج10.
ابن تیمیة الحرانی، أحمد بن عبد الحلیم (1406). منهاج السنة النبویة فی نقض کلام الشیعة القدریة، محقق: محمد رشاد سالم، بی‌جا: جامعة الامام محمد بن سعود الاسلامیة، ج4، 7، 8.
ابن حجر العسقلانی، شهاب الدین أحمد بن علی (1379). فتح الباری فی شرح صحیح البخاری، بیروت: دار المعرفة، ج10.
ابن حجر العسقلانی، شهاب الدین أحمد بن علی (1416). تقریب التهذیب، بیروت: مؤسسة الرسالة، ج1، 7.
ابن حنبل، احمد (1415). مسند احمد بن حنبل، بیروت: دار احیاء التراث العربی، الطبعة الثالثة، ج6.
ابن درید، ابی بکر محمد بن حسن (1384). ترتیب جمهرة اللغة، مشهد: مجمع البحوث الاسلامیة، ج1.
ابن سعد، محمد (1410). طبقات الکبری، بیروت: دار الکتب العلمیة، ج2.
ابن عبد البر، یوسف بن عبدالله محمد (1415). الاستیعاب فی اسماء الاصحاب، بیروت: دار الکتب العلمیة، ج3.
ابن عبد ربه، ابو عمر (1404). العقد الفرید، بیروت: دار الکتب العلمیة، ج4.
ابن کثیر، ابوالفداء اسماعیل (1413). البدایة والنهایة، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج7.
ابن کثیر، اسماعیل بن عمر (1406). تفسیر ابن کثیر، بیروت: دار الکتب العلمیة، ج4.
ابن منظور، محمد بن مکرم (1995). لسان العرب، بیروت: دار احیاء التراث العربی: مؤسسة التاریخ العربی، ج11.
اصفهانی، أبو نعیم أحمد بن عبدالله (بی‌تا). حلیة الأولیاء و طبقات الأصفیاء، بیروت: دار الکتب العلمیة، ج1.
بخاری، محمّد بن اسماعیل (1414). صحیح بخاری، دمشق: دار ابن کثیر، الطبعة الخامسة، ج5، 6.
تفتازانی، مسعود بن عمر سعد الدین (1998). شرح المقاصد، بیروت: عالم الکتب، ج2.
جاحظ، عمرو بن بحر (1374). مطلوب کل طالب من کلام علی بن ابی طالب، شرح: رشید وطواط، تهران: انتشارات نهج البلاغه.
جاحظ، عمرو بن بحر (بی‌تا). البیان والتبیین، بیروت: دار الکتب العلمیة، ج2.
جوینی خراسانی، ابراهیم بن محمد (1398). رائد السمطین، بیروت: مؤسسة المحمودی للطباعة والنشر، ج1.
حاکم النیسابوری، ابو عبدالله (1418). المستدرک علی الصحیحین، بیروت: دار المعرفة، ج2، 3.
حسکانی، عبیدالله بن عبدالله (1411). شواهد التنزیل، قم: مجمع احیاء الثقافة الاسلامیة، ج1.
حلی، حسن بن یوسف (1371). باب حادی عشر، شرح: فاضل مقداد، ترجمه: عقیقی بخشایشی، قم: دفتر نشر نوید اسلام.
خوارزمی، الموفق بن أحمد بن محمّد المکی (1421). المناقب، بی‌جا: مؤسسة النشر الاسلامی.
ذهبی، شمس الدین (1408). تاریخ الاسلام، بیروت: دار الکتاب العربی، ج3.
رازی، فخر (بی‌تا). التفسیر الکبیر، بیروت: دار احیاء التراث العربی، الطبعة الثالثة، ج21.
زمخشری، جار الله محمود بن عمر (1415). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل، قم: نشر البلاغة، ج3.
سیوطی، جلال الدین عبدالرحمن (1411). الدر المنثور فی التفسیر المأثور، بیروت: دار الکتب العلمیة، ج1، 6.
سیوطی، عبدالرحمن ابن ابی بکر (1952). تارخ الخلفاء، تحقیق: محمد محیی الدین عبد الحمید، مصر: مطبعة السعادة، ج1.
شهرستانی، عبدالکریم (بی‌تا). الملل والنحل، بی‌جا: مؤسسة الحلبی، ج1.
طبری، محمّد بن جریر (1415). جامع البیان عن تأویل آی القرآن؛ تفسیر الطبری، بیروت: دار الفکر، ج29.
الطریحی، فخرالدین (1408). مجمع البحرین، تحقیق: سید احمد حسینی، بی‌جا: مکتب النشر الثقافة الاسلامیة، ج2.
غزالی، ابو حامد محمد بن محمد (بی‌تا). احیاء علوم الدین، بیروت: دار المعرفة، ج2.
قرطبی، ابو عبدالله (1964). تفسیر قرطبی (الجامع لاحکام القرآن)، تحقیق: أحمد البردونی و إبراهیم أطفیش، قاهره: دار الکتب المصریة، ج1، 15.
قندوزی، سلیمان بن ابراهیم (1417). ینابیع المودة، قم: منشورات شریف رضی، ج1، 2.
مجلسی، محمد باقر (1403). بحار الانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج5.
المعافری، محمد بن عبد الله (1428). مسالک فی شرح موطأ مالک، شرح: محمد بن الحسین السلیمانی و عائشة بنت الحسن السلیمانی، بی‌جا: دار العرب الاسلامی، ج6.
نیآوردی، ابوالحسن (1987). اعلام النبوة، بیروت: دار الکتب العربی، ج1.
هندی، علی المتقی ابن حسام الدین (1364). کنز العمال، حیدرآباد: دائرة المعارف العثمانیة، ج6.