بررسی و نقد ادله روایی بحرانی بر کفر فقهی مخالف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مذاهب کلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب

2 دانش آموخته دکتری شیعه شناسی، دانشگاه ادیان و مذاهب

چکیده

پدیده تکفیر را ابتدا گروهی تندرو به نام خوارج ایجاد کردند که آثار مخربی در جامعه بر جای نهاد. بعدها و در طول تاریخ، پیروان افراطی هر کدام از فریقین، یکدیگر را به کفر متهم کردند. در این میان یوسف بحرانی (متوفای 1186 ه.ق.) نیز به کفر فقهی مخالف اعتقاد دارد. وی برای اثبات مدعای خویش به ادله متعددی تمسک کرده است. یکی از این ادله، تأکید بر روایاتی است که بر اساس نظر وی بر کفر فقهی مخالف دلالت دارد. در این پژوهش کوشیده‌ایم با مطالعات کتاب‌خانه‌ای و با روش توصیفی- تحلیلی، روایات مد نظر بحرانی را مطرح کنیم و به آنها پاسخ مستدل دهیم. با بررسی‌های به عمل آمده به نظر می‌رسد هیچ کدام از روایاتی که بحرانی به آن استناد کرده است، دلالت بر کفر فقهی یا نجاست مخالف نمی‌کند؛ و هرچند برخی از علما با تحلیل این روایات، کفر کلامی مخالف را استنباط کرده‌اند، بیشترِ ایشان طهارت مخالف را برداشت می‌کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Investigation Into Bahrani's Arguments on the Jurisprudential Blasphemy of Dissident

نویسندگان [English]

  • Mahdi Farmanian 1
  • mohammad ansari 2
1 Associate Profeesor, Faculty of Islamic Theological Sects, University of Religions and Denominations
2 PhD of Shi'a Studies, University of Religions and Denominations, (Correspondent Author)
چکیده [English]

Excommunication was first practiced by a radical group called Kharijtes which remarkably harmed society. Later on and throughout the history radical followers of either of Shiites and Sunnis accused each other of blasphemy. Among these people Yusef Bahrani (Deceased. 1186 A.H) also believes in jurisprudential blasphemy of dissident. He uses various arguments to prove his claim. One of the arguments is the emphasis on the narrations as he thinks denote jurisprudential blasphemy of dissident. Using library studies and descriptive-analytical method, this research has tried to raise the narrations that Bahrani has discussed and provide valid response against them. This study shows that none of narrations that Bahrani has referred to; do not denote jurisprudential blasphemy or impurity of dissident. Although some scholars analyzed these narrations and inferred the theological blasphemy of dissident, most of them deduce the purity of adversary.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Blasphemy
  • Impurity
  • Religious dissident
  • Writer of Hadaeq
  • Sunni
قرآن کریم.
ابن بابویه قمی (صدوق)، محمد بن علی (1395). کمال الدین و تمام النعمة، تهران: انتشارات اسلامیة.
ابن بابویه قمی (صدوق)، محمد بن علی (1406). ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، قم: دار الشریف الرضی.
ابن بابویه قمی (صدوق)، محمد بن علی (1417). الامالی، تهران: مؤسسه بعثت.
اراکی، محمدعلی (1413). کتاب الطهارة، قم: مؤسسه در راه حق.
انصاری، مرتضی (1415). کتاب الطهارة، قم: کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
بحرانی، یوسف (1405). الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
برقی، احمد بن محمد (1370). المحاسن، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
حر عاملی، محمد بن حسن (بی‌تا). وسائل الشیعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
حکیم، سید محسن (1416). مستمسک العروة الوثقی، قم: دار التفسیر.
خویی، سید ابوالقاسم (1418). التنقیح فی شرح العروة الوثقی، قم: لطفی.
راغب اصفهانی، ابوالقاسم حسین بن محمد (1426). مفردات الفاظ القرآن الکریم، تحقیق: صفوان عدنان داوودی، قم: انتشارات ذوی‌القربی.
صافی گلپایگانی، علی (1427). ذخیرة العقبی فی شرح العروة الوثقی، قم: گنج عرفان.
طبرسی، فضل بن حسن (1415). تفسیر مجمع البیان، لبنان: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
کلینی، محمد بن یعقوب (1362). الکافی، تهران: انتشارات اسلامی.
گلپایگانی، محمدرضا (1413). نتائج الأفکار فی نجاسة الکفار، قم: دار القرآن الکریم.
مکارم شیرازی، ناصر (1424). کتاب النکاح، قم: انتشارات مدرسه امام علی بن ابی طالب (ع)
موسوی خمینی، روح‌اللّه (1421). کتاب الطهارة، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
نجفی، محمد حسن (1404). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت: دار احیاء التراث العربی.