تقدم مذهب بر قومیت: سازمان‌ها و نهادهای اسلامی حنفی‌مذهبان بلوچستان ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه وهابیت‌شناسی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

2 مربی گروه علوم سیاسی، دانشگاه پیام نور، ایران

3 کارشناس ارشد آموزش و پرورش، زاهدان، ایران

چکیده

پژوهش درباره برتری «مذهب» بر «قومیت» موضوع جدیدی است که اندیشمندان دینی و قومیتی بلوچ در صدد چرایی آن برآمده‌اند. شیعیان یا متصدیان امور، کمتر به این مسئله توجه کرده‌‌اند ولی برخی از آنها به صورت شبهه محصوره و تقابلی به آن می‌نگرند و قومیت را برتر می‌دانند. تتبع در مسائل جامعه‌شناختی بلوچ، نمایانگر واقعیت دیگری است که عنوان این مقاله است. در این پژوهش از روش پدیدارشناسی و مصاحبه مشارکتی، بررسی مبانی معرفتی (شخصیت‌های تأثیرگذار) و مبانی غیرمعرفتی (سیاسی و فرهنگی) استفاده شده است. هدف پژوهش، نشان‌دادن شیوه تجدیدی جدیدی مطابق روایتی است که ابوداود، یکی از صاحبان کتاب‌های شش‌گانه اهل سنت که محل اتفاق هم هست، در کتاب سنن خویش از پیامبر نقل کرده است که فرمودند: «ان الله یبعث علی رأس کل مأة سنة من یجدد لها دینها»؛ «خداوند در ابتدای هر صد سال کسی را مبعوث می‌کند تا دینش را احیا کند». «مَن» موصوله در روایت فوق، هم به شخص و هم به مجامع و مراکز دینی اشاره دارد. در نتیجه جامعه اهل سنت بلوچ، نهضت علمی دینی‌ای را رقم زده و از زوج خویش، یعنی قومیت، پیشی گرفته و مقدم گردیده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Precedence over Ethnicity: Hanafi Islamic Organizations and Institutions in Baluchistan of Iran

نویسندگان [English]

  • Hoseyn Jahan Tigh 1
  • akbar khajeh 2
  • zahra jahantigh 3
1 Assistant Professor, Department of Wahhabi Studies, University of Religions and Denominations, Qom, Iran
2 Instructor, Department of Political Science, Payame Noor University, Iran.
3 Master's Graduate in Education, Zahedan, Iran
چکیده [English]

Research on the superiority of "religion" over "ethnicity" is a new subject that Baluch religious and ethnic thinkers have sought to explain. Shiites or those in charge have paid less attention to this issue, but some of them look at it as a limited and confrontational question and consider ethnicity superior. A study of Baluch sociological issues reveals another fact that is the title of this article. In this research, phenomenological method, participatory interview, epistemological foundations (influential personalities) and non-epistemological foundations (political and cultural) have been used. The aim of the research is to show a new method of renewal according to the narration that Abu Dawud, one of the authors of the six Sunni books whose authenticity is agreed upon, quoted, in his book, from the Prophet as saying "At the beginning of every hundred years, God sends someone to revive His religion". "Someone" in the above narration refers to both the individual and the religious assemblies and centers. As a result, the Baluch Sunni community has formed a religious scientific movement and has surpassed and preceded its counterpart, ethnicity

کلیدواژه‌ها [English]

  • Religion
  • Centers of Religious Sciences
  • Religious Leaders
  • Ethnicity
اسعدی قاسمی، محمد عبید الله (2000). دارالعلوم دیوبند، هند: نشر مکتب دیوبند.
بنارد، چریل (1384). اسلام دموکراتیک مدنی، ترجمه: عسگر قهرمان‌پور، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی غیرانتفاعی.
عثمانی، محمدتقی (1375). تحقیقی پیرامون نماز تراویح، ترجمه: عبدالله ریگی، زاهدان: صدیقی.
قاسمی، محمد طیب (1379). تحلیلی دقیق از اوضاع حوزه‌های علمیه، ترجمه: صلاح‌الدین شهنوازی، زاهدان: صدیقی.
معلوف، امین (1389). هویت‌های مرگبار، ترجمه: عبدالحسین نیک‌گهر، تهران: نی.
ملازاده، کاظم؛ محمدی، مریم (1381). «مدارس و بناهای مذهبی»، در: دائرة‌المعارف بناهای تاریخی ایران در دوره اسلامی/ 5، تهران: سوره مهر.
ناصح، ذبیح‌الله (1345). فرهنگ مردم بلوچستان، تهران: فرانکلین.
ندوی، سید علی ابوالحسن (1379). تاریخچه دعوت اسلامی و ادوار آن در هند، ترجمه: محمدقاسم قاسمی، زاهدان: صدیقی.